Hiểu về Carbon Xanh
Carbon xanh, lượng carbon được lưu trữ trong các hệ sinh thái biển và ven biển như rừng ngập mặn, đầm lầy và cỏ biển, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Những hệ sinh thái này không chỉ là những lá phổi xanh của đại dương mà còn là những kho lưu trữ carbon khổng lồ. Ví dụ, rừng ngập mặn với hệ thống rễ chằng chịt và khả năng tích tụ trầm tích, có thể hấp thụ từ 6 đến 8 Mg CO₂e/ha (tấn CO₂ tương đương mỗi hecta) hàng năm, và mặc dù cỏ biển chỉ chiếm chưa đến 0,2% diện tích đại dương thế giới nhưng chúng chiếm khoảng 10% lượng carbon được lưu trữ trong trầm tích đại dương mỗi năm (khoảng 27,4 Tg carbon).
Ngoài vai trò hấp thụ carbon, các hệ sinh thái carbon xanh còn mang lại nhiều lợi ích kinh tế và xã hội quan trọng. Chúng là nơi sinh sống của đa dạng sinh học biển, cung cấp nguồn thức ăn và sinh kế cho cộng đồng ven biển. Đồng thời, chúng cũng đóng vai trò như những hàng rào bảo vệ tự nhiên, giảm thiểu tác động của sóng thần, bão lụt và xói mòn bờ biển.
Tuy nhiên, do các hoạt động của con người như khai thác quá mức, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu, các hệ sinh thái carbon xanh đang bị suy giảm nghiêm trọng. Những hệ sinh thái quý giá này đang bị đe dọa, với ước tính từ 340.000 đến 980.000 hecta bị phá hủy hàng năm. Việc phục hồi và bảo vệ các hệ sinh thái này không chỉ giúp tăng cường khả năng hấp thụ carbon của Trái đất mà còn góp phần bảo vệ đa dạng sinh học, nâng cao an ninh lương thực và thích ứng với biến đổi khí hậu.”
Vai trò của phục hồi rừng ngập mặn
Rừng ngập mặn là một trong những hệ sinh thái quan trọng nhất trên Trái Đất, đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì đa dạng sinh học và sức khỏe của các vùng ven biển. Chúng là nơi sinh sản và nuôi dưỡng của hàng ngàn loài sinh vật biển, từ các loài cá thương mại đến các loài động vật có vú quý hiếm. Bên cạnh đó, rừng ngập mặn còn là lá phổi xanh, hấp thụ một lượng lớn carbon dioxide, góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu. Thật không may, rừng ngập mặn đã giảm từ 30-50% trong năm thập kỷ qua, với tỷ lệ mất hàng năm hiện tại là 2%. Sự suy giảm này chủ yếu do nạn phá rừng để nuôi tôm công nghiệp và phát triển đô thị không bền vững.
Một trong những hệ sinh thái cỏ biển quan trọng của Indonesia
Mặc dù có khả năng phục hồi, nhưng các hệ sinh thái rừng ngập mặn cần bảo dưỡng đáng kể, đặc biệt khi mực nước biển dâng cao. Chỉ chiếm 0,7% diện tích rừng nhiệt đới, nhưng sự suy giảm của chúng góp phần tới 10% lượng khí thải phá rừng toàn cầu. Do đó, phục hồi và bảo vệ các hệ sinh thái này là rất quan trọng cho môi trường và khí hậu.
Cam kết bảo tồn Carbon Xanh của Indonesia
Một nghiên cứu do các nhà khoa học Sasmito và Basyuni tại Đại học Quốc gia Singapore thực hiện đã phơi bày một thực tế đáng báo động: Chỉ có 9% diện tích đất có khả năng phục hồi sinh thái của Indonesia được đánh giá là có tiềm năng cao để tái tạo lại hệ sinh thái rừng ngập mặn. Trong khi đó, gần 60% diện tích lại nằm trong danh mục cơ hội thấp. Nghiên cứu này cho thấy, mặc dù một số tỉnh như Đông, Bắc và Tây Kalimantan ở đảo Borneo, cùng với Nam Sumatra và Riau, sở hữu tiềm năng phục hồi rừng ngập mặn đáng kể, nhưng nhìn chung, tình hình phục hồi sinh thái ở Indonesia đang đối mặt với nhiều thách thức. Việc khôi phục lại những khu rừng ngập mặn này là vô cùng cấp thiết để bảo vệ đa dạng sinh học, ngăn chặn xói mòn bờ biển và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Trạm ươm hạt giống ngập mặn phục vụ công tác bảo tồn tại Công viên Rừng ngập mặn Bali
Để đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, Indonesia đã tích cực triển khai các dự án carbon xanh và đưa chúng vào cam kết đóng góp quốc gia (NDC). Chính phủ đặt mục tiêu tham vọng giảm từ 29% đến 41% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính so với kịch bản thông thường vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, trong giai đoạn 2020-2024, Indonesia đã và đang tập trung vào việc hoàn thiện khung pháp lý, cải cách các quy định môi trường, đồng thời tạo ra một môi trường đầu tư hấp dẫn với nhiều cơ chế hỗ trợ như tín dụng ưu đãi, các chính sách khuyến khích đầu tư xanh. Thành công của quá trình chuyển đổi này phụ thuộc rất lớn vào sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, chính quyền địa phương và cộng đồng.
Chính phủ Indonesia đang tích cực triển khai các chính sách ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án carbon xanh. Bên cạnh đó, việc xây dựng cơ sở hạ tầng xanh và hỗ trợ kỹ thuật cũng được đẩy mạnh nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững.
