BỀN VỮNG – ĐẦU TƯ CHO TƯƠNG LAI XANH

Malaysia hướng đến bền vững, với diện tích rừng rộng lớn, đường bờ biển trải dài và hệ sinh thái đa dạng, là một trong những lá phổi xanh của thế giới. Đất nước này được công nhận là một trong 17 quốc gia đa dạng sinh học hàng đầu, sở hữu một kho tàng động thực vật vô cùng phong phú. Trong tổng diện tích 330.803 km² của Malaysia, khoảng 58,2% là rừng rậm và 24% là đất nông nghiệp. Tuy nhiên, những báu vật thiên nhiên này đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là từ đô thị hóa và biến đổi khí hậu. Cùng với sự phát triển kinh tế, áp lực lên tài nguyên thiên nhiên ngày càng tăng. Malaysia đang đứng trước bài toán cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường.

Trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, Malaysia đã đặt ra mục tiêu tham vọng: giảm 45% cường độ carbon vào năm 2030 so với năm 2005 và đạt mức phát thải ròng bằng không vào năm 2050. Để đạt được mục tiêu này, Malaysia đã và đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó có các giải pháp dựa trên thiên nhiên (NBS). Các giải pháp dựa trên thiên nhiên (NBS) là những giải pháp tận dụng sức mạnh của tự nhiên để giải quyết các vấn đề môi trường. Đây là một hướng đi đầy hứa hẹn, giúp vừa giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, vừa bảo vệ đa dạng sinh học.

Bền vững với rừng

Theo báo cáo “Đảm bảo tương lai: Con đường phát thải ròng bằng không cho Malaysia” của BCG và WWF, Cục lâm nghiệp bán đảo Malaysia (FDPM) đã phân loại rừng thành ba cấp độ bảo vệ khác nhau. Mỗi cấp độ đều có những đặc điểm và mục tiêu quản lý riêng.

• Khu Rừng Thường Trực (PFE): Đây là loại rừng được quản lý theo hướng vừa khai thác gỗ vừa đảm bảo tái sinh. PFE đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn gỗ bền vững cho ngành công nghiệp, đồng thời góp phần bảo vệ đa dạng sinh học.
• Rừng Quốc Gia: Loại rừng này được bảo tồn lâu dài, hạn chế tối đa các hoạt động khai thác. Rừng Quốc Gia có thể được xem như một ngân hàng gen quý giá, đồng thời là khu vực nghiên cứu khoa học và giáo dục.
• Khu Bảo Vệ Toàn Diện (TPA): Đây là cấp độ bảo vệ cao nhất, bao gồm các vườn quốc gia, khu bảo tồn động vật hoang dã và các khu bảo tồn thiên nhiên. TPA có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên và đa dạng sinh học.

Cam kết

Nhận thức được tầm quan trọng của rừng đối với môi trường và kinh tế, Malaysia đã cam kết duy trì ít nhất 50% diện tích rừng trên toàn quốc. Các chính sách và quy định cụ thể đã được ban hành nhằm bảo vệ và phát triển rừng một cách bền vững. Đồng thời, để tăng cường nguồn thu và giảm gánh nặng tài chính cho ngân sách nhà nước, Malaysia đang xem xét việc sử dụng cơ chế thị trường carbon đối với một số khu rừng. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp có thể đầu tư vào bảo vệ rừng và nhận được tín chỉ carbon, góp phần giảm lượng khí thải carbon toàn cầu.

Song song với việc bảo vệ rừng, Malaysia cũng tập trung phát triển các mô hình kinh tế xanh, như dự án thí điểm Sabah và Kuamut. Các dự án này kết hợp giữa nông nghiệp bền vững và tái trồng rừng, giúp tăng cường sinh kế cho người dân địa phương và bảo vệ môi trường.

Qua những nỗ lực trên, Malaysia đang khẳng định quyết tâm trở thành một quốc gia dẫn đầu trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu. Bằng cách bảo vệ rừng, phát triển kinh tế xanh và tham gia vào thị trường carbon, Malaysia không chỉ bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

>>>> XEM THÊM: Năng Lượng Xanh Có Thể Thúc Đẩy Tăng Trưởng Bền Vững Trên Khắp Nam Á

Sức khỏe đất

Cục Lâm nghiệp đã nhận thức rõ vai trò quan trọng của đất trong việc hấp thụ carbon và duy trì hệ sinh thái. Đất đóng vai trò như một kho lưu trữ carbon khổng lồ, hấp thụ một lượng lớn carbon từ quá trình quang hợp của cây xanh. Theo Hiệp hội Sinh thái Hoa Kỳ, hơn 75% carbon được hấp thụ trong quá trình quang hợp được lưu trữ trong đất. Tuy nhiên, đất đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là ô nhiễm từ các hoạt động công nghiệp. Việc đổ chất thải và các chất độc hại vào đất không chỉ gây hại cho môi trường mà còn làm giảm khả năng hấp thụ carbon của đất.

Để bảo vệ và phục hồi đất, Malaysia đã triển khai nhiều giải pháp, trong đó nổi bật là việc mở rộng diện tích trồng cây che phủ và chương trình “4R”. Cây che phủ đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng đất, tăng cường khả năng giữ nước và giảm xói mòn. Chương trình “4R” tập trung vào việc quản lý chất dinh dưỡng một cách hiệu quả, bao gồm việc lựa chọn đúng loại phân bón, sử dụng đúng liều lượng, bón phân đúng thời điểm và đúng vị trí. Điều này giúp giảm thiểu lượng phân bón dư thừa, giảm ô nhiễm môi trường, góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu.

Nông nghiệp bền vững

Ngành nông nghiệp Malaysia đang đối mặt với thách thức lớn về phát thải carbon, với lượng khí thải ước tính lên đến 11MtCO2e hàng năm. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc chuyển đổi sang các phương thức sản xuất nông nghiệp bền vững hơn. Nông nghiệp sinh thái được xem là một trong những giải pháp hiệu quả để giải quyết vấn đề này. Mô hình nông nghiệp này kết hợp hài hòa giữa các nguyên tắc sinh thái và xã hội, nhằm xây dựng các hệ thống sản xuất vừa đảm bảo năng suất, vừa bảo vệ môi trường và nâng cao đời sống của người nông dân.

Nông lâm kết hợp

Một trong những yếu tố cốt lõi của nông nghiệp sinh thái là nông lâm kết hợp. Phương pháp này kết hợp việc trồng cây nông nghiệp với việc trồng cây rừng, giúp tăng cường khả năng hấp thụ carbon của đất, cải thiện chất lượng đất và giảm xói mòn. Nông lâm kết hợp không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn góp phần tăng năng suất cây trồng, đặc biệt là các loại cây lương thực chính như lúa. Việc nâng cao năng suất lúa sẽ góp phần đảm bảo an ninh lương thực và giảm áp lực lên đất đai.

Để đạt được mục tiêu trên, các chương trình như Canh tác lúa nửa hiếu khí cường độ cao (Semi-Aerobic Rice Intensification – SARI) đã được triển khai. SARI thúc đẩy một phương pháp trồng lúa bền vững hơn bằng cách tối ưu hóa quản lý nước, giảm phát thải metan và tăng cường sức khỏe đất. Kỹ thuật này bao gồm việc làm khô và ngập định kỳ các cánh đồng lúa, không chỉ tiết kiệm nước mà còn giảm thiểu các điều kiện kỵ khí dẫn đến phát thải metan cao.

Kết luận

Cuối cùng, thách thức lớn nhất trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh của Malaysia là việc cân bằng giữa bảo vệ môi trường và đảm bảo lợi ích kinh tế cho người dân. Việc chuyển đổi từ các phương thức sản xuất nông nghiệp truyền thống, gây ô nhiễm môi trường sang các phương thức bền vững hơn đòi hỏi những thay đổi lớn và sự đầu tư đáng kể.

Để khuyến khích các doanh nghiệp và người dân chuyển đổi, năm 2014 chính phủ Malaysia đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ, như các Khoản Trợ Giảm Thuế Đầu Tư Xanh (GITA) và các Khuyến Khích Thuế Thu Nhập Xanh (GITE).

Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một nền kinh tế xanh, bền vững, nơi mà tăng trưởng kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và đảm bảo một tương lai tốt đẹp cho các thế hệ sau. Với cam kết trở thành một nhà lãnh đạo toàn cầu về công nghệ và hành động khí hậu, Malaysia đang nỗ lực hết mình để bảo vệ và phát huy giá trị của tài nguyên thiên nhiên.

Nguồn: Sulthana Dzakira

>>>> THAM KHẢO: NẮM BẮT CƠ HỘI CHO MỘT THỊ TRƯỜNG CARBON LÚA GẠO SÔI ĐỘNG Ở ĐÔNG NAM Á