Nền nông nghiệp Việt Nam, với vai trò trụ cột trong nền kinh tế, đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có. Biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, gây ra những hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn, sạt lở đất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất cây trồng và vật nuôi. Thêm vào đó, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng đặt ra yêu cầu về nâng cao chất lượng, an toàn thực phẩm và khả năng cạnh tranh của nông sản Việt.
Trong bối cảnh đó, người nông dân Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. Thu nhập của nông dân còn thấp, việc tiếp cận công nghệ, kiến thức mới và nguồn vốn còn nhiều hạn chế. Nông dân cũng phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động do quá trình đô thị hóa, cùng với đó là những rủi ro về thị trường và giá cả. Những yếu tố này đã tạo nên một vòng luẩn quẩn, kìm hãm sự phát triển của người nông dân và của cả nền nông nghiệp.
Tuy nhiên, trong thách thức luôn tiềm ẩn những cơ hội. Việt Nam có lợi thế về tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng sinh học cao, cùng với truyền thống canh tác lâu đời của người nông dân. Đây chính là nền tảng vững chắc để phát triển một nền nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và mang lại giá trị gia tăng cao. Và bù đắp sinh thái chính là chìa khóa để khai phá tiềm năng này.
Bù đắp sinh thái: Giải pháp toàn diện cho nông nghiệp bền vững
Bù đắp sinh thái (Ecological Compensation) là một cơ chế khuyến khích các hoạt động bảo vệ và phục hồi môi trường thông qua việc “bù đắp” cho những giá trị sinh thái bị mất đi do hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đây là một cách tiếp cận toàn diện, kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, mang lại lợi ích cho cả người nông dân và xã hội.
Cụ thể, bù đắp sinh thái bao gồm các hoạt động như trồng rừng, bảo vệ rừng, cải tạo đất, bảo vệ nguồn nước, bảo tồn đa dạng sinh học… Các hoạt động này không chỉ giúp phục hồi và bảo vệ môi trường mà còn tạo ra các sản phẩm và dịch vụ có giá trị kinh tế như tín chỉ carbon, du lịch sinh thái, sản phẩm nông nghiệp hữu cơ…